Czym jest „Złoty tydzień” w Japonii?
„Złoty tydzień” to okres między 29 kwietnia a 5 maja, w którym przypadają aż cztery dni świąteczne. W tym czasie odbywają się różne festyny, spotkania, ogólnie rzecz biorąc wszyscy cieszą się wolnym. Święta, które mają miejsce w tym okresie są następujące.
Dzień Shōwa
Początkiem „Złotego tygodnia” jest Dzień Shōwa, obchodzony w dniu 29 kwietnia. Jest to dzień urodzin poprzedniego cesarza Hirohito, który panował w latach 1926-1989. Zgodnie ze zwyczajem, cesarz Japonii po śmierci otrzymuje imię epoki, w czasie której panował. Z tego powodu obecnie nazywany jest cesarzem Shōwa (Shōwa tennō) – Oświecony Pokój. Cesarz Hirohito zmarł w dniu 7 stycznia 1989 w wieku 87 lat, po 63 latach panowania. Był najdłużej panującym cesarzem w historii Japonii.
Cesarz Japonii Hirohito/Shōwa w wieku 34 i 81 lat (foto: www.senpuu.net).
Do 1988 roku dzień 29 kwietnia był dniem celebracji urodzin cesarza, później został przekształcony w Dzień Zieleni (natury), a następnie w 2007 roku stał się Dniem Shōwa. Dzień Shōwa został wprowadzony w celu zachęcenia społeczeństwa do refleksji nad 63 letnim panowaniem Hirohito.
Dzień Konstytucji
3 maja bardzo łączy Polskę z Japonią. Bowiem również w Japonii obchodzi się w tym samym dniu Święto Konstytucji. Święto to nazywane jest Kenpo Kinenbi. W przeciwieństwie do nas Japończycy świętują nie pierwszą konstytucję, ale pierwszą powojenną, która jest dla Japończyków bardzo ważną.
Nowa konstytucja japońska, zastąpiła konstytucję Meiji. Zmieniono status cesarza (boski wizerunek cesarza został zastąpiony mianem symbolu narodowego) oraz dodano sławny artykuł dziewiąty, mówiący o tym, że Japonia nie będzie używała broni do rozstrzygania międzynarodowych konfliktów.
3 maja, Święto Konstytucji, to dzień wolnego wstępu do budynku Parlamentu, uznanego w konstytucji za najwyższy organ władzy państwowej.
Budynek Parlamentu Japonii w Tokio (foto: wikipedia).
Sala posiedzeń Izby Radców w budynku Zgromadzenia Narodowego w Tokio (foto: wikipedia).
Dzień Zieleni
W dniu 4 maja obchodzony jest Midori no hi, czyli Dzień Zieleni. W latach 1989-2006 to święto obchodzone było w dniu 29 kwietnia, w dniu urodzin poprzedniego cesarza. Po wstąpieniu na tron cesarza Akihito, urodziny cesarza Hirohito przemianowano na Dzień Zieleni, ponieważ cesarz kochał florę i pisał książki o roślinach i zwierzętach morskich. W 2007 roku święto przeniesiono na dzień 4 maja (a dzień 29 kwietnia ustanowiono Dniem Shōwa).
Dzień Zieleni to dzień obcowania z naturą oraz bycia wdzięcznym za błogosławieństwa. W tradycji japońskiej, kontakt z naturą zapewnia kontakt z bóstwem, dlatego relacja człowieka z naturą powinna być pełna harmonii. W czasie obchodów Dnia Zieleni Japończycy spędzają czas na świeżym powietrzu. Parki i ogrody Tokio oraz innych miast są pełne ludzi, którzy bawią się na festynach, sadzą drzewa.
Festyn podczas Dnia Zieleni (foto: www.senpuu.net).
Japoński ogród (foto: www.senpuu.net).
Dzień Dziecka
„Złoty tydzień” kończy się 5 maja Dniem Dziecka (Kodomo no hi), który jest świętem państwowym od 1948 r. Święto Dziecka jest dniem, w którym w szczególny sposób podkreśla się potrzebę poszanowania charakteru dzieci oraz wychowania ich w zdrowiu i szczęściu. Dla dzieci święto to jest również znakomitą okazją do wyrażania swej wdzięczności rodzicom za ich czułą miłość, trud wychowawczy i troskliwą opiekę, jakie im zawdzięczają.
Z okazji Dnia Dziecka rodzice wraz z dziećmi wieszają na długich masztach całe rodziny karpi: na samym szczycie proporzec fukinagashi, potem karpia – tatę (magoi), mamę (higoi) oraz małe karpie, przy czym liczba ich uzależniona jest od ilości dzieci w danym domu.
Powiewające z okazji Dnia Dziecka koi-nobori (fofo: wikipedia).
Razem z długimi, czerwonymi i białymi wstążkami, symbolizującymi kaskadę wody oraz ze złoconymi wiatraczkami, są przyczepiane linką do bambusowej tyczki i mocowane wysoko na masztach, balkonach lub dachach domów. Dzięki takiej formie i usytuowaniu łatwo napełniają się wiatrem i żwawo powiewają, zdając się pływać w powietrzu ponad szczytami domów. W Japonii wierzono, że karpie po przepłynięciu pod prąd trudnego odcinka rwącej rzeki Huanh He, zmieniają się w smoki, w silne zwierzęta obdarzone nadzwyczajną dobrocią i wiarą. Dlatego rodzice wieszając karpie składają równocześnie życzenia pomyślności swoim dzieciom. Tak jak karpie, pragną, aby ich dzieci posiadały siłę woli, aby w równie skuteczny sposób stawiały czoła przeciwnościom losu, aby były tak dobre i śmiałe jak karpie koi-nobori.
Tradycyjną potrawą podawaną w Dniu Dziecka są ciastka ryżowe owinięte w dębowy liść zwane – kashiwamochi oraz ciastka ryżowe owinięte w liście bambusa – chimaki.
Tradycyjne japońskie potrawy na Dzień Dziecka: chimaki – ciastka ryżowe owinięte w liście bambusa oraz kashiwamochi – ciastka ryżowe owinięte w liść dębowy.
Niewątpliwą atrakcją „Złotego tygodnia” jest odbywający się w Meiji jingu od 29 kwietnia do 3 maja wiosenny festiwal Haru no taisai, podczas którego cesarz uczestniczy w ważnych religijnych ceremoniach. Odbywają się wówczas ceremonialne tańce kagura w wykonaniu świątynnych kapłanek.
Haru no taisai (foto: inbetweengalaxies.com).
To wspaniała okazja, by posłuchać tradycyjnej muzyki dworskiej bugaku i obejrzeć tradycyjne przedstawienia nō oraz kyōgen.
Bugaku – to forma teatru japońskiego, grupująca szereg ceremonialnych tańców wykonywanych na dworze cesarskim z towarzyszeniem muzyki. Bugaku uznawane jest za oficjalny ceremoniał dworski i już w 1702 r. powołano w Japonii Biuro do Spraw Muzyki, którego zadaniem miało być organizowanie tychże widowisk oraz kształcenie ich wykonawców.
Przedstawienie bugaku (foto: wikipedia).
Kyōgen jest także jedną z form klasycznego teatru japońskiego. Przedstawienia kyōgen mają charakter realistycznej farsy, której akcja rozgrywa się pomiędzy dwiema postaciami (główną i tzw. poboczną), którym tylko czasem towarzyszą inne postacie drugoplanowe. Tradycyjnie sztuki te grano jako rodzaj interludium między spektaklami nō (wystawianych w serii pięciu przedstawień). Najczęściej wystawiane przed przedstawieniem nō lub w ramach niezależnych spektakli składających się z kilku sztuk kyōgen.
Tradycyjne przedstawienie kyōgen (foto: wikpedia).
W tych dniach należy liczyć się z natężonym ruchem na drogach, tłokiem w środkach transportu publicznego, brakiem miejsc w hotelach i tłumami w miejscowościach turystycznych. Wzmożony ruch zaczyna się zazwyczaj na 2 dni przed „Złotym tygodniem” i trwa jeszcze do dwóch dni po jego zakończeniu.
JAAP życzy wszystkim Japończykom miłego, złotego weekendu, dobrej zabawy i świętowania w gronie najbliższych.
Dr Wacława Wojtala